મહાશિવરાત્રિ ફાગણ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે. મહાશિવરાત્રિનો પર્વ ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીને સમર્પિત છે. આ દિવસે માતા પાર્વતી અને ભગવાન શિવ લગ્નના બંધનમાં બંધાયા હતાં. તેથી આ દિવસે માતા પાર્વતી અને ભગવાન શિવની પૂજા અર્ચના કરવાથી વ્યક્તિને સુખ અને સૌભાગ્યના આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે.
ચાલો જાણીએ ક્યારે છે મહાશિવરાત્રી અને તેનું શું છે મહત્ત્વ.
મહાશિવરાત્રિની તારીખ
પંચાંગ અનુસાર ફાગણ મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્દશી તિથિ 8 માર્ચે રાત્રે 9.57 વાગ્યે શરૂ થશે અને બીજા દિવસે એટલે કે 9 માર્ચે સાંજે 6.17 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. જો કે, પ્રદોષ કાળમાં ભગવાન શિવની પૂજા કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે, તેથી મહાશિવરાત્રિનો તહેવાર 8 માર્ચે જ ઉજવવામાં આવશે.
એવું માનવામાં આવે છે કે માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવને મેળવવા માટે તેમણે કઠોર તપસ્યા કરી હતી અને મહાશિવરાત્રિના દિવસે માતા પાર્વતીની તપસ્યા સફળ થઈ હતી. તેમના લગ્ન ભગવાન શિવ સાથે સંપન્ન થયા હતા. અખંડ સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત કરવા માટે મહિલાઓ મહાશિવરાત્રિનું વ્રત રાખે છે.
મહાશિવરાત્રિની પૂજા વિધિ
મહાશિવરાત્રિના દિવસે બ્રહ્મ મુહૂર્તમાં ઉઠીને ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીને પ્રણામ કરો અને પૂજાનો સંકલ્પ લો. આ પછી ગંગા જળ ભેળવીને પાણીથી સ્નાન કરો.
આ પછી નવા વસ્ત્રો પહેરો અને પછી સૂર્યદેવને અર્ઘ્ય ચઢાવો. આ પછી પૂજા સ્થાન પર લાલ કપડું પાથરીને માતા પાર્વતી અને ભગવાન શિવની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરો.
આ પછી ભગવાન શિવને કાચા દૂધ અથવા ગંગા જળથી અભિષેક કરો. આ પછી પંચોપચાર કરો અને વિધિ પ્રમાણે ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીનો અભિષેક કરો.
ભગવાન શિવને ભાંગ ધતુરા, ફળ, મદારના પાન, બિલીપત્ર વગેરે અર્પણ કરો. શિવ ચાલીસા અથવા શિવ સ્તોત્રનો પાઠ પણ કરો. ભગવાન શિવના મંત્રોનો જાપ પણ કરો. બીજા દિવસે, સામાન્ય પૂજા કરીને તમારું ઉપવાસ તોડો.